Desibel (dB), fizikte ve mühendislikte iki değer arasındaki oranı logaritmik bir ölçekte ifade etmek için kullanılan bir birimdir. Özellikle ses seviyesi, elektronik sinyal gücü ve telekomünikasyondaki sinyal zayıflaması gibi, değerlerin çok geniş bir aralıkta değiştiği alanlarda yaygın olarak kullanılır. Bu araç, desibel ile ilgili en yaygın iki teknik hesaplamayı yapmanızı sağlar.

Teknik Desibel Hesaplayıcı Nasıl Kullanılır?

Hesaplamak istediğiniz senaryoya uygun sekmeyi seçerek başlayın:

1. Desibel Değeri Hesaplama Sekmesi:

   Bu mod, iki fiziksel miktar (güç veya genlik) arasındaki oranı desibel cinsinden bulur.

   • Miktar Türünü Seçin: Karşılaştırdığınız değerlerin bir güç (örn: Watt, miliwatt) mı yoksa bir genlik (örn: Volt, Paskal) miktarı mı olduğunu seçin. Bu seçim, kullanılacak formülü değiştirir.
   • Değerleri Girin: Karşılaştırmak istediğiniz iki değeri ilgili kutucuklara girin. "Değer 1" genellikle referans noktasıdır.
   • Hesaplayın: "Hesapla" butonuna bastığınızda sonuç desibel (dB) olarak gösterilir.
2. Desibel Toplama Sekmesi:

   Bu mod, iki farklı desibel kaynağının bir araya geldiğinde oluşturacağı toplam ses veya sinyal seviyesini hesaplar. Unutmayın, desibel logaritmik olduğu için basitçe toplanamaz (80 dB + 80 dB, 160 dB değildir!).

   • Değerleri Girin: Birleştirmek istediğiniz iki farklı desibel değerini girip "Topla" butonuna bastığınızda, aracımız doğru logaritmik toplama işlemini yaparak size birleşik desibel seviyesini verir (örn: 80 dB + 80 dB = 83.01 dB).

Desibel ve Logaritmik Ölçek Nedir?

Desibel, doğrusal olmayan, logaritmik bir ölçektir. Bu, insan kulağının sesi algılama şekline çok benzer. Örneğin, bir ses kaynağının gücündeki 10 katlık bir artış, desibel ölçeğinde sadece +10 dB'lik bir artışa denk gelir ve bu, insan kulağına yaklaşık "iki kat daha gürültülü" olarak gelir. 100 katlık bir güç artışı ise +20 dB'e denk gelir. Bu yüzden iki ses kaynağını toplamak, basit bir matematiksel toplama işlemiyle yapılamaz.

Kullanılan Formüller

• Güç Oranı (dB): 10 * log₁₀(Güç₂ / Güç₁)
• Genlik Oranı (dB): 20 * log₁₀(Genlik₂ / Genlik₁)
• Desibel Toplamı (dB): 10 * log₁₀(10^(dB₁/10) + 10^(dB₂/10))

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

S: Neden güç için 10, genlik için 20 katsayısı kullanılıyor?

C: Çünkü güç, genliğin karesiyle orantılıdır (P ∝ A²). Logaritmanın bir özelliği olarak, bir sayının karesinin logaritması, o sayının logaritmasının 2 katıdır. Bu nedenle genlik formülündeki katsayı 20'dir.

S: Desibel değeri negatif olabilir mi?

C: Evet. Eğer Değer 2, Değer 1'den küçükse, sonuç negatif çıkar. Negatif bir desibel değeri, bir kazancı değil, bir kaybı veya zayıflamayı (attenuation) ifade eder. Örneğin, bir sinyalin gücü yarıya düştüğünde, bu yaklaşık -3 dB'lik bir değişime denk gelir.

S: Bu aracın "Desibel Karşılaştırma Cetveli"nden farkı nedir?

C: Desibel Karşılaştırma Cetveli, günlük hayattaki seslerin şiddetini ve işitme sağlığına etkilerini anlamak için kullanılır (SPL - Sound Pressure Level). Bu "Teknik Desibel Hesaplayıcı" ise, mühendislik ve fizikte kullanılan sinyal güçleri ve genlikleri arasındaki oranları hesaplamak için tasarlanmış daha teknik bir araçtır.

S: dBm, dBu gibi birimler nedir?

C: Bunlar, desibelin belirli bir referans değerine göre ifade edildiği birimlerdir. Örneğin, dBm, gücün 1 miliwatt'a (mW) göre oranını ifade eder. Bu, desibelin her zaman bir "oran" birimi olduğu fikrini pekiştirir.