Dünyanın gelmiş geçmiş en zeki insanlarından biri olan Albert Einstein'a bir gün "İnsanoğlunun en büyük buluşu nedir?" diye sorarlar. Herkes ondan İzafiyet Teorisi veya atomla ilgili bir cevap beklerken, o şu efsanevi cevabı verir:
"Bileşik faiz dünyanın 8. harikasıdır. Onu anlayan kazanır, anlamayan ise bedelini öder."
Albert Einstein
Peki, sadece bir matematik formülü nasıl olur da Piramitler veya Çin Seddi kadar "harika" olabilir? Cevap basit: Çünkü Bileşik Faiz, zamanı paraya, küçük birikimleri ise servete dönüştüren tek sihirli değnektir. Eğer "Azıcık maaşımla nasıl zengin olurum?" diye düşünüyorsanız, aradığınız cevap tam olarak burada.
Kendi Mucizenizi Görün
Bu yazıyı okurken "Keşke ben de yapsam" diyeceksiniz. Hayallerinizdeki paraya ulaşmak için ayda ne kadar kenara koymanız gerektiğini Basit ve Bileşik Faiz Hesaplama aracımızla saniyeler içinde görün.
Bileşik Faiz Nedir? (Faizin Faizi)
Basitçe anlatmak gerekirse; Basit Faiz, sadece yatırdığınız ana para üzerinden para kazanmanızdır. Bileşik Faiz ise, kazandığınız faizin de size tekrar faiz getirmesidir.
Bunu bir kartopu gibi düşünün. Tepeden aşağı yuvarlanan küçük bir kartopu (ana paranız), her dönüşte üzerine daha fazla kar alır. Kartopu büyüdükçe yüzeyi genişler ve bir sonraki turda daha da fazla kar toplar. 10 yılın sonunda o küçük top, dev bir çığa dönüşür.
Matematiksel Kanıt: 25 Yaşında Başlayan vs. 35 Yaşında Başlayan
Zamanın paradan daha değerli olduğunu gösteren şu klasik örneğe bakalım. İki arkadaş olsun: Erken Efe ve Geç kalan Gamze.
- Erken Efe (25 Yaşında): Ayda sadece 1.000 TL kenara atar. Bunu 10 yıl boyunca yapar ve 35 yaşında para yatırmayı bırakır. (Toplam yatırdığı: 120.000 TL). Parasına dokunmaz, emekliliği bekler.
- Geç Kalan Gamze (35 Yaşında): Efe'yi görür ve paniğe kapılır. 35 yaşından 60 yaşına kadar (tam 25 yıl boyunca) ayda 1.000 TL yatırır. (Toplam yatırdığı: 300.000 TL).
60 Yaşına Geldiklerinde Kimin Daha Çok Parası Olur? (Yıllık ortalama %10 getiri varsayımıyla)
| Kişi | Toplam Cepten Çıkan | 60 Yaşındaki Servet |
|---|---|---|
| Erken Efe (10 Yıl Biriktirdi) | 120.000 TL | ~3.500.000 TL |
| Geç Kalan Gamze (25 Yıl Biriktirdi) | 300.000 TL | ~1.300.000 TL |
Sonuç Şok Edici: Efe, Gamze'den daha az para yatırmasına ve yatırım yapmayı yıllar önce bırakmasına rağmen, parası daha uzun süre "Bileşik Getiri" havuzunda kaldığı için Gamze'yi 3'e katlamıştır. İşte buna Kartopu Etkisi denir.
72 Kuralı: Paranız Ne Zaman İkiye Katlanır?
Bileşik faizin gücünü kafanızda hızlıca hesaplamak için finans dünyasında "72 Kuralı" kullanılır.
Örneğin paranızı yıllık %24 faiz getiren bir fona yatırdınız. 72 / 24 = 3 Yıl. Yani ana paranız, hiç ekleme yapmasanız bile her 3 yılda bir kendiliğinden ikiye katlanacaktır.
Bileşik Faizin Düşmanları
Bu mucizevi güç, yanlış kullanıldığında sizin aleyhinize de çalışabilir. Einstein'ın sözündeki "anlamayan bedelini öder" kısmı tam olarak burasıdır.
- Kredi Kartı Borçları: Kredi kartının sadece asgari tutarını ödediğinizde, kalan borca "Akdi Faiz" işler. Bir sonraki ay, o faizin de faizini ödersiniz. Borç sarmalı (Debt Spiral) böyle başlar.
- Geç Başlamak: Yukarıdaki örnekte gördüğünüz gibi, en büyük maliyet "beklemektir". Bugün yatıracağınız 100 TL, 10 yıl sonra yatıracağınız 1.000 TL'den daha değerlidir.
Zengin Olmanın Formülü Nedir?
Milyoner olmak için dahi olmanıza veya piyango tutturmanıza gerek yok. Formül çok basit:
Sabır + Zaman + Disiplin = Servet
Bugün kahve paranızdan, sigaranızdan veya gereksiz harcamanızdan kıstığınız o küçük miktarı küçümsemeyin. Onu bileşik faiz makinesine atın ve zamanın sihrini izleyin.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Bileşik faiz için hangi yatırım araçları kullanılır?
Sadece vadeli mevduat değil; Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), Fonlar, Temettü veren hisse senetleri ve altın da uzun vadede bileşik getiri mantığıyla çalışır. Önemli olan elde edilen karı (temettüyü veya faizi) harcamayıp tekrar ana paraya eklemektir.
Enflasyon varsa bileşik faiz işe yarar mı?
Evet, ancak "Reel Getiri" önemlidir. Yatırım aracınızın getiri oranı enflasyonun üzerindeyse bileşik faiz sizi zengin eder. Enflasyonun altındaysa sadece paranızın değerini korumaya çalışır.
Kendi Senaryonuzu Oluşturun
10.000 TL ile başlasanız ve her ay 1.000 TL ekleseniz, 10 yıl sonra ne kadar paranız olur? Sonucu görünce şaşıracaksınız.
Bileşik Faiz Hesapla